Patenin İcadı

Paten, ilk icat edildiği tarihten itibaren yolculuğuna, Merlin’in icadından esinlenerek devam etmiş ve sayısız başarısız denemelere de sahne olmuştur. 1789 yılında Maximilian Van Lede tarafından Fransa’da yeniden ortaya çıkan paten, demir bir plaka üzerinde sıra halinde dizilmiş iki ahşap tekerlekten oluşuyordu. “Patin a terre” olarak isimlendirilen bu yeni tekerlekli ayakkabı modeli icat ettiğinde Van Lede 30 yaşındaydı.

1819 yılında ise ilk patenin patenti Paris’te Fransız mucit M. Petitbled tarafından alındı. İcat ettiği bu patenlerin büyük ve ağır metalden yapılmış tekerlekleri, ayağı havaya kaldırma hareketini neredeyse imkansız hale getirmiş ve sadece güçlü erkekler tarafından kullanılmasına imkan tanımış olsa da sonraki yıllarda üretilecek patenlere ilham olması açısından önem taşır.

1823 yılında, Robert J. Tyers tarafından tasarlanan ve Rolito adı ile patenti alınan inline paten, sıralı 5 tekerleğe sahipti. Orta tekerleklerinin diğerlerine göre daha büyük olması, manevra ve hızlanma kolaylığı sağlıyordu.

İlk Üç Tekerlekli Paten

1828 senesinde 3 tekerlekli iki paten türü üretildi. Bunlardan ilki iki tekerleği arkada biri önde olan, August Lohner tarafından üretilen patenlerdi. Bu paten o güne kadar üretilen inline patenlerden oldukça farklıydı. Bir diğeri olan Cingar isimli paten ise, sıralı dizilimli üç tekerleğe sahip inline bir patendi. Üreticisi Jean Garcin tarafından açılan paten pistleri ve verdiği eğitimler sayesinde hızlı bir şekilde yayıldı. Bu ilk paten pisti bir süre sonra, çok fazla yaralanmaya sebebiyet vermesi nedeniyle kapatılsa da patenin tanıtılması ve yayılması anlamında önemli bir gelişmedir.

1859 yılında kauçuk tekerleklere sahip paten modelleri üretilmeye başlandı. Çok fazla kullanıma uygun olmayan bu modeller kısa süre sonra üretimden kalktı. 1863 yılında ilk Quad paten olarak bilinen iki arka iki ön tekerleğe sahip patenler Amerika’lı James Plimpton tarafından üretildi. Kolay kullanımı ile oldukça fazla talep gördü.

1866 yılında Quad patenler ayakkabıya tutturulmuş halde tüm dünyaya Plimpton tarafından yayıldı. Verdiği dersler ile kullanıcılarını sertifika sahibi yapan Plimpton, 20’den fazla ülkede eğitim vererek paten sporunun yayılmasına öncülük etti.

1905 senesinde, farklı ayak uzunluklarına uyum sağlayabilen, ilk uzatılabilir paten patenti, New York Şehri’nde John J. Young tarafından alındı.

Tükiye’de İlk paten pisti

Türkiye’de ‘Skating Palace’ ismiyle 1908 yılında Beyoğlu’nda açılan ilk paten pistinin, daha sonra uzun yıllar Beyoğlu Emek Sineması olarak hizmet verdiğini biliyor muydunuz? Detaylı bilgi için tıklayınız!

1924 yılında Uluslararası Spor Federasyonu, paten sporcularına kapılarını açtı.

1966 yılına kadar pek çok ülkede spor organizasyonları arasına giren paten büyük bir hızla yayılmaya devam etti. 1966 yılında ise, ön ve arka tekerlekleri ayakkabı boyunu aşan ve bu yapısı ile günümüz patenlerine benzeyen inline patenler Gordon Ware tarafından dizayn edildi.

1995 yılında ilk inline hokey dünya şampiyonası düzenlendi. Chicago’da düzenlenen şampiyona, inline patenlere olan ilgiyi artırdı.

2017 senesinde Çin’de gerçekleşen World Roller Games etkinliği ile, 3.000 den fazla sporcunun katılımı ile 20 den fazla sporu bir araya getirirken, 15 gün süren buz pateni festivaline de ev sahipliği yapmış oldu.

Paten sporu günümüzde, birbirinden farklı modellerde, farklı ebat ve sertlikte tekerleklere sahip patenlerle gelişimini sürdürmeye devam ediyor.

Günümüzdeki paten çeşitleri için tıklayınız!